Ngày 4/10,ândungtươngphảnvềnhàsánglậpFTXtạitònước hoa dubai Sam Bankman-Fried (SBF), cựu CEO sàn tiền số FTX, xuất hiện ở tòa án liên bang Manhattan, New York để bắt đầu phiên tòa.
"Cựu CEO FTX gầy đi trông thấy. Anh ta khoác bộ vest quá khổ. Không còn bộ tóc xoăn bù xù đặc trưng, thay vào đó là kiểu tóc cắt gọn", Cointelegraphmô tả. Trong khi đó, Unchained Cryptonhận thấySBF ít bồn chồn hơn bình thường. "Tôi không thấy anh ta lắc chân một chút nào. Lần duy nhất phản hồi bồi thẩm đoàn, nhà sáng lập FTX nói: đồng ý", trang này cho hay.
Phác thảo chân dung Sam Bankman-Fried trong phiên tòa ngày 4/10 với mái tóc ngắn. Ảnh: Reuters
"Doanh nhân phản diện"
Tại phiên tòa, Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) có lập trường cứng rắn trong việc chống lại Bankman-Fried ngay từ những tuyên bố đầu tiên.
Luật sư Thane Rehn mô tả SBF là doanh nhân phản diện, tham lam, ham muốn giàu có và quyền lực vô tận. "Ông ta giàu có, nắm trong tay quyền lực và sự ảnh hưởng. Nhưng tất cả được xây dựng trên sự dối trá", Rehn nói.
Rehn nhắc lại cáo buộc của chính phủ Mỹ rằng Bankman-Fried đã sử dụng sàn giao dịch FTX làm "con heo đất" của riêng mình. Ông bị cho là đã lấy tiền của khách hàng để làm giàu bản thân, gia đình, chi tiêu vô tội vạ vào bất động sản, những thú vui riêng và hàng triệu USD cho các chiến dịch vận động hành lang ở Mỹ. Cựu CEO 31 tuổi hiện đối mặt với 7 tội danh liên quan đến đến âm mưu lừa đảo tài chính sau sự sụp đổ của FTX.
"Người đàn ông này", Rehn chỉ vào Bankman-Fried cách đó vài mét, "đã đánh cắp hàng tỷ USD từ hàng nghìn người". Đại diện DOJ liên tục nhấn mạnh lập luận trọng tâm rằng Bankman-Fried là kẻ lợi dụng người khác để trục lợi, đồng thời nói dối để che đậy tội ác của mình.
"Tỷ phú chăm chỉ, không tiệc tùng"
Trong lúc Rehn liên tục buộc tội, Bankman-Fried hướng mắt vào máy tính xách tay, không bày tỏ phản ứng nào trước cáo buộc của công tố viên. Nhưng khi luật sư của ông, Mark Cohen, bước lên phát biểu, thái độ của Bankman-Fried dịu đi và sự tập trung của ông chuyển sang khu vực bồi thẩm đoàn.
"SBF không lừa gạt ai. Ông ấy đã nỗ lực hành động có thiện chí trong suốt quá trình thăng trầm của công ty. Ông làm việc chăm chỉ, là một gã mọt sách, thích toán học và không uống rượu hay tiệc tùng", Cohen nói trước tòa.
Một người cầm tấm bảng "SBF độc ác" đứng ngoài tòa án xét xử Sam Bankman-Fried ở New York. Ảnh: Cointelegraph
Về sai lầm dẫn đến sự sụp đổ của FTX và quỹ phòng hộ Alameda, Cohen lập luận rằng Bankman-Fried giống nhiều doanh nhân "đang lái chiếc máy bay mà họ chế tạo". Khi thị trường tiền điện tử biến động vào năm 2022, chiếc máy bay ấy bị "cuốn vào một cơn bão".
Luật sư của nhà sáng lập FTX cũng lặp lại một số lời biện hộ Bankman-Fried đã đưa ra trong năm qua, trong đó có lý do "mọi thứ diễn ra quá nhanh" và công ty không có đội lý quản lý rủi ro đủ tốt. "Việc trở thành CEO của một công ty sau đó nộp đơn xin phá sản không phải tội ác", ông nói.
Khi Caroline Ellison, bạn gái cũ của SBF, ra làm chứng, Cohen nói với bồi thẩm đoàn rằng trước đây cô đã phớt lờ chỉ thị của Bankman-Fried trong việc thiết lập hàng rào chống rủi ro cần thiết. SBF cũng từng phàn nàn về điều này trong tài liệu rò rỉ được New York Timescông bố. Nhà sáng lập FTX tin Ellison không thể đảm đương công việc.
Kết thúc ngày đầu xét xử, Bankman-Fried không nhận tội. Trong khi đó, một số đồng nghiệp cũ của ông đã nhận tội và dự định làm chứng chống lại cựu CEO.
Bí mật dần sáng tỏ
Trước phiên tòa, một số cựu nhân viên FTX cho biết Bankman-Fried dùng tiền của nhà đầu tư để chi tiêu vô tội vạ cho những sở thích cá nhân như thuê máy bay để giao hàng online cho toàn bộ nhân viên, tổ chức tiệc, mua bất động sản...
Trong cùng ngày 4/10, dữ liệu được công ty phân tích Nansen công bố cho thấy sự sụp đổ của FTX có liên quan chặt chẽ đến quỹ Alameda do SBF thành lập. Trước đó, SBF luôn tuyên bố Alameda và FTX hoạt động độc lập, nhưng thống kê cho thấy cả hai có những đợt luân chuyển tài sản đáng ngờ. Ví dụ, trong thời gian từ 28/9/2022 đến 11/11/2022, Alameda gửi số token FTT trị giá 4,1 tỷ USD và số stablecoin tương đương 388 triệu USD đến FTX.
Hai công ty này cũng kiểm soát 90% nguồn cung FTT và không loại trừ khả năng Alameda âm thầm bán token FTT và thế chấp cho các khoản vay của công ty. Đến khi thị trường biến động, Alameda gặp vấn đề thanh khoản.
Dữ liệu trên blockchain cũng chỉ ra những bất ổn tài chính khiến Alameda không đủ khả năng mua lại số token FTT trị giá 2 tỷ USD của Binance ở vùng giá 22 USD. Điều này khiến tỷ phú Changpeng Zhao thông báo rút khỏi thỏa thuận sát nhập hôm 9/11/2022, mở màn cho sự sụp đổ dây chuyền của FTX.
Phiên tòa xét xử nhà sáng lập FTX diễn ra từ 3/10 và dự kiến kết thúc vào 9/11. Theo CNN, Sam Bankman-Fried có thể phải đối mặt án tù hơn 100 năm nếu bị kết tội. Trong khi đó, các chuyên gia pháp lý đánh giá cú sập FTX có thể là một trong những vụ lừa đảo nghiêm trọng nhất lịch sử nước Mỹ. Khoảng 8,9 tỷ USD tiền gửi của khách hàng và quỹ đầu tư đã bị thổi bay.
Khương Nha(theo CNN, Cointelegraph)